فشار همسالان چیست ؟

احتمالا شما هم تجربه کرده باشید که عمیقا علاقه ای به انجام کاری نداشته باشید یا حتی رفتاری را برخلاف عقاید و باور های خود بدانید، اما بخاطر همرنگ شدن با جماعت دوستان یا آشنایان خود به انجام آن کار دست بزنید. اثر فشار همسالان می تواند این طور توصیف شود که شما کاری را انجام دهید که تحت تاثیر دیگران به خصوص همسن و سالان خودتان باشد؛ این تاثیر می تواند مثبت یا منفی باشد اما از شاخصه های اصلی این اثر، آن است که شما به کاری که انجام می دهید باور ندارید، علاقه ندارید و یا حتی با ارزش های خانوادگی و فردی شما مغایرت دارد. انگیزه این رفتار یا اثر، در هر شخص می تواند متوافت باشد. اما شایع ترین دلایل این اثر به شرح زیر می باشد:

• وقتی می خواهیم با موج همسالانمان حرکت کنیم
• وقتی می خواهیم در جمع یا گروهی پذیرفته شویم
• وقتی می خواهیم مورد تشویق و ارزش دیگران قرار بگیریم

تمامی افراد ممکن است دچار اثر فشار همسالان شوند؛ اما نوجوانان به دلایل مختلف، بیشتر از بقیه اقشار دچار این اثر می شوند. این دلایل می توانند خانوادگی یا فردی باشند. مانند نوجوانی که در خانه هیچ گاه مورد تایید اطرافیان قرار نگرفته و می خواهد به هر نحوی خود را مورد تایید دوستان خود نشان دهد. یا نوجوانی که عزت نفس و یا توانایی «نه» گفتن را به خوبی آموزش ندیده.

با فشار همسالان چه باید کرد؟

برای بهتر کردن این مساله، هر فرد باید در «خودش بودن» و «همراه جمع بودن» تعادل ایجاد کند. که در این مقاله در مورد چند راهکار برای برقراری این تعادل و جلوگیری از تاثیرات منفی اثر همسالان را شرح داده ایم.

1 برای نه گفتن اعتماد به نفس داشته باشید

مساله بسیار مهم و حائز اهمیت در میان مردم و به خصوص در نوجوانان، آن است که شما به صورت آگاهانه و واضح مخالفت خود را با انجام یک کار یا پیروی از یک رفتار را اعلام کنید. نه گفتن را به صورت واضح، رسا و بدون معطلی تمرین کنید.

2 دوستان خود را عاقلانه انتخاب کنید

اطراف خود را با افرادی پر کنید که به تصمیمات شما احترام می گزارند و در ارزش های زیادی با شما اشتراک دارند. دوستی هایی با انگیزه و تاثیر مثبت، می تواند با همکاری و حمایت، تاثیرات منفی اثر فشار همسالان را در زندگی شما کمتر کند.

3 پیش بینی کنید و برنامه بریزید

به مواقعی که ممکن است با اثر فشار همسالان مواجه شوید، فکر کنید و پیشاپیش برای مقابله با آنها ، راهکارهایی بیابید. این کار به شما این امکان را می دهد که مخالفت کردن برای شما آسان تر شود و شما بتوانید همچنان پای تصمیمات و باورهای فردی خود بمانید.

4 برای فشار همسالان بهانه بیاورید!

شاید به نظرتان عجیب برسد، اما اگر با نه گفتن مستقیم راحت نیستید، می توانید بهانه بیاورید تا خود را از شرایط خارج کنید. به عنوان مثال، می توانید بگویید که به کسان دیگر هم قول داده اید و باید آنجا را ترک کنید؛ یا شب برای یک شام خانوادگی باید به خانه برگردید و …

5 به دنبال حمایت باشید

دقت کنید که در این سن و سال بسیاری از نوجوانان از برقراری ارتباط با خانواده و به خصوص پدر و مادر خود اجتناب می کنند. اما صحبت کردن و مشورت با یک بزرگسال مورد اعتماد شما می تواند در کاهش اثر همسالان تاثیر بسزایی داشته باشد. این بزرگسال می تواند والدین یا دیگر بزرگترهای خانواده ی شما باشند، معلم، مشاور یا کوچ شخصی شما هم می تواند فردی مورد اعتماد برای حمایت کردن شما در این شرایط باشد. درمورد فشار هایی که با آنها مواجه هستید با آنهاد صحبت کنید. اگر شرایط برای شما مقدور نیست شما می توانید به صورت رایگان با مشاورین ما در تماس باشید!

6 با خود روراست باشید

ارزش ها، باور ها و کارهایی که با انجام دادنشان راحت هستید را همواره به خاطر بیاورید. با پایمال شدن عقایدتان در راستای همرنگ شدن با جماعت، سازش نکنید. شما اگر دقیقا ندانید که چه می خواهید، متوجه نمی شوید که دقیقا از چه چیزی باید مراقبت کنید. پس برای شروع، به خوداگاهی برسید و درمورد عقاید، ارزش ها، نقاط ضعف و قوت، احساسات و تفکرات خود آگاه شوید.

7 یک الگو پیدا کنید

این زمینه می توانید یک الگو برای خود در نظر بگیرید که همیشه برای حفظ عقاید شخصی خود در تلاش و کوشش بوده و هست و هیچگاه از نه گفتن ترسی نداشته است. دقت کنید الگویی که پیدا می کنید نیاز نیست از همه لحاظ مورد تایید شما باشد، اما شما می توانید از او چیزهای زیادی را بیاموزید. همچنین توجه داشته باشید که تحمیل کردن عقاید خود به دیگران، تعصب ، عدم انعطاف پذیری در مقابل دانش و اطلاعات جدید، به معنای محافظت از عقاید خود نیست و شما باید الگوی خود را طوری انتخاب کنید که با این شرایط سازگار باشد.

8 مراقب از خود را در برابر فشار همسالان شروع کنید

هرجا که سخن از مراقبت از خود می شود، بسیاری از مردم خود را درحالی تصور می کنند که در خیابان با شخصی غریبه در یک مشاجره قرار گرفته اند و به جای مشت خوردن، درحال مشت زدن هستند! اما منظورمان از مراقبت از خود صرفا این نیست! در راستای مراقبت از خود، شما می توانید سلامت ذهن و روان و جسم خود را تقویت کنید تا اعتماد به نفس شما بالا تر برود؛ که در نتیجه ی آن شما دیگر با مخالفت با مسائلی که ممکن است شما را تحت اثر فشار همسالان بگذارد، مشکلی نخواهید داشت.شما می توانید با مدیتیشن و مراقبه، خواندن کتاب های مفید در این زمینه، ورزش کردن، نوشتن افکار و احساسات خود و … از افکار منفی رها شوید و در ادامه، اعتماد به نفس بیشتری را تجربه کنید.

نتیجه گیری فشار همسالان

به طور کلی تاثیرات منفی اثر همسالان شاید در سنین نوجوانی نمایان نشود اما به مرور زمان اگر تکرار شود و تبدیل به عادت شود می تواند دردسر ساز باشد. اگر شما هم فکر می کنید دچار این اثر شده اید یا این امکان را در خور می بینید که ممکن است تحت تاثیر دوستان و همسن و سالان خود قرار بگیرید، ترجیحا با یک مشاور و متخصص درمورد نگرانی خود صحبت کنید و از پیشروی از اثر جلوگیری کنید.